Anders Pedersen Håvik (ca. 1580 - ca. 1663)

Anders Pedersen ble født på Finnås på Bømlo. Han døde omkring 1663 på gården Håvik indre på Bømlo. Han var sønn av Finnåspresten, herr Peder Lauritsen og en ukjent mor. Anders var trolig gift med Marta Viersdatter Totland. De hadde barna:

1. Vier Andersen, g. Skimmeland, nedre (nr. 5), f. ikr. 1603.
2. Nils Andersen, g. Håvik, indre (nr. 8).
3. Anders hadde flere barn som levde opp, men navnene deres er ukjent.

Anders Pedersen var lagrettesmann og bruker på Børøy sammen med søstersønnen Ola Endresen fra 1605. I 1612 kjøpte Kirsten Olsdatter i Sogn, 1 laup smør, 1 hud i Børøy. Denne parten var det Anders som hadde i bruk da. Det ble straks uenighet mellom Anders og den nye eieren, og i 1613 ble Anders oppsagt fra bygselen " - for Denn skyld att forne Anders Pederssønn icke haffuer nogenn tidt mig vist nogett till willge, eller med nogenn skill Ordt sidenn Denn Jord er mig lougligen till beskikett". Ola Endresen bygslet nå parten og brukte således hele gården Børøy fra nå av. Anders flyttet til Indre Håvik .

Anders Pedersson kom frå Børøyno ikr. 1613. Kona hans heitte Marta. Ho var kan hende dotter til Vier Lauritsson Totland.

Av ei sakefallsliste 1629/30 går det fram at han var bøtelagt 6 riksdaler sammen med Jacob Sunde i Kvinnherad, for at de hadde ført liket til Laurits Holts fra Stord til "Mostrakyrkja". Laurits Holts bodde på Høyland på Stord, og var gift med Guro Jonsdatter, datter av lavadelsmannen Jon Gauteson i Sveio. Hva som lå bak liktransporten er ikke sagt. De to karene var arvinger til Laurits Holts, står det i sakefallslista.

Anders var lagrettemann, legdsmann for landsskatten i 1632 og 1633, og kyrkjeverje.

Han var bruker på Indre Håvik åleine til ikr. 1653, då sonen Nils fekk bruka fjerdeparten av garden. Seinare, men før 1657 brukte Nils helvta. Anders var brukar til han døydde.

Anders åtte ein part i Geitung som var odelsgods, og Sætre og Foldrøyno. I 1660 pantsette han 1 pd. smør, ¼ hud i Sætre til futen, Iver Knudsen, og i 1668 pantsette arvingene hans resten. Dette godset vart ikkje innløyst.

I 1652 kom Endre Børøyno, som var ein sonason til Anders si syster, "- och Amaget paa hans odel som Henrich marken folderøen och des tilleggender som Anders Haauig følger". Om Endre fekk medhald i retten er uvisst men i alle høve vart ikkje godset innløyst.

I 1655 pantsette han ei hustuft i Foldrøyhamn for 7 rdl., men Anders løyste ikkje inn pantet.

I 1657 fostra Anders på sin part i garden: 2 hestar, 5 kyr, 2 ungnaut, 1 sau og 2 geiter.

I 1658 stemnde Ingebrikt Andal, på vegne av ein Halvard Pålsson, Anders for 2 mrk. smør i Henriks mark. Anders møtte og svara at godset var gitt han i brudlaupsgåve for 50 år sidan, "- og beraabte sig proub".

I 1663 vart sonen, Nils, stemnd for noko jordegods i Henriks mark, av Haldor Larsson, som Anders hadde kjøpt av Haldor sin verfar. Saka vart ikkje pådømd då. 1)

1) Bømlo Bygdebok Bind IV, side 98, 162 - 163.
EA-5023/Rbt/L0051/0007/0003, A Fogderegnskap, Sunnhordland, Bergenhus, Sunnhordland, 16290501-16300501, oppb: RA